Çocuğum Üstün Zekâlı mı

ÇOCUĞUM ÜSTÜN ZEKÂLI MI?

Psikolojik Danışman Betül CEYLAN
Derya Öncü Koleji-Üsküdar Kampüsü
Ortaokul Rehberlik Servisi

Son yıllarda sık duymaya başladığımız ve merak ettiğimiz sorulardan biri üstün zekâ kavramı... Peki, üstün zekâlı çocuk kimdir, özellikleri nelerdir, nasıl tespit edilir?

Üstün zekâ aslında bebeklikten itibaren kendini göstermeye başlar. Bebeklik döneminde çevreye erken tepki verme, konuşmaya-yürümeye erken başlama ve aşırı hareketlilik gözlemlediğimiz ilk belirtilerdendir. Çocukluk döneminde bu belirtilerini geniş kelime hazinesi, bilgiyi derinlemesine öğrenme isteği, uzun süreli hafıza becerileri, okul öncesi okuma öğrenme, bazı kıyafetlere ve etiketlerine karşı aşırı hassasiyet gibi takip eden davranışlarda gözlemlenir. Burada anne-baba ya da eğitimciler bu gözlemleri yaparken şu noktayı atlamamaları gerekir. Bu belirtilen özelliklere normal zekâ düzeyine sahip çocuklarda da görülebilir. Ancak burada vermiş olduğumuz özelliklerin tamamı ya da bir kısmını çocuğunuzda gözlemliyorsanız bir uzmana danışarak doğru ve kesin çıkarımın yapılması büyük önem arz etmektedir. Üstün zekâlı çocukların erken tespiti ve eğitimlerine bu doğrultuda devam edilmesi kapasitelerini üst düzeyde kullanmalarına olanak sağlar.

Erken çocukluk döneminde gözlemlediğimiz ve yukarıda bahsettiğimiz özelliklerin ışığında net bir tespitin yapılması için alanında uzman bir psikolojik danışman veya psikolog tarafından zekâ testi uygulanması ve çocuğun gözlemlenmesi gerekir. Bu zekâ testinin amacı çocuğu elde ettiği IQ skoruna göre etiketlemek olmamalıdır. Uygulanacak olan zekâ testinden beklentimiz çocuğu derinlemesine tanımak, güçlü/zayıf yanlarını öğrenmek; güçlü alanlarını parlatmak, zayıf alanlarında destek sağlamak olmalıdır. Çünkü biliyoruz ki ölçmediğimiz bir şeyi geliştiremeyiz. Zekâ testinin sonucu anne-baba ve ilgili uzmanlar dışında kimseyle paylaşılmaması konusunda hassas davranmak gerekmektedir.

Çocukların zekâ gelişimini desteklemek için neler yapılmalıdır?
• Kendini keşfetmesine yardımcı olun
• İlgi alanlarıyla ilgili araştırma yapmasına imkân sağlayın
• Bol bol kitap okuyun
• Sorumluluk verin
• Ekran karşısında geçirdiği süreyi sınırlandırın
• Beraber oyun oynayın sosyalleşmesi için ortam sunun

Psikolojik Danışman Betül CEYLAN
Derya Öncü Koleji-Üsküdar Kampüsü
Ortaokul Rehberlik Servisi