BESLENMENİN ZEKA GELİŞİMİ VE ÖĞRENMEYE ETKİSİ
Psikolog Kaniye AYER
Derya Öncü Koleji - Üsküdar Kampüsü
Ortaokul Rehber Öğretmeni
Beslenme, çocukluğun her aşamasında, beynin gelişiminde önemli bir rol oynar.
Hayatın ilk yıllarında beyin en hızlı gelişimini gösterse de, ergenlik dönemi boyunca da gelişmeye devam eder.
Eskiden nöronların(sinir hücresi) erken çocukluktan sonra bölünemedikleri ve çoğalamayacaklarına inanılıyordu. Ancak, bunun mümkün olduğu artık bilinmektedir. Nöronlar yeni bağlantılar oluşturabilirler. Nöronların yeni bağlantılar kurması her yeni öğrenilen bilgiyle kolaylaşır. Öğrenmeyi etkileyen ise birçok faktör vardır. Bunlardan bir tanesi de beslenmedir. Bu nedenle çocukların yeterli beyin gelişimini sağlamak için tüm yaşlarda besin değeri yüksek olan faydalı gıdalar tüketmesi çok önemlidir.
Dikkati ve hafızayı güçlendirmek, öğrenmeyi artırmak ve çalışma davranışından daha iyi sonuçlar almak için çeşitli gıdalardan destek almakta fayda vardır.
Öncelikle sağlıklı beslenme anne sütü ile başlar! En az 6 ay anne sütü emmek IQ gelişimini olumlu yönde etkilemektedir. Bebeklerin beslenmesinin büyük bir kısmının anne sütü ile yapılması, tüm yaşamı boyunca bireyin beyin gelişimine katkı sağlamaktadır.
Çocukluk çağındaki beslenme de aynı şekilde zekayı ve öğrenme gelişimini etkilemektedir. Bu konuda olumlu etkisi olabilecek besinlere kısaca değinmeye çalışalım.
- Beyin gelişimi için çok yararlı olan omega 3 yağı içeren balık tüketimi ihmal edilmemeli.
- Konsantrasyon eksikliği ve yorgunluk nedeni olan demir eksikliği özellikle ergenlik çağındaki kızlar için bir sorun. Yüksek oranda demir içeren yağsız kırmızı et haftada 2-3 kez tüketilmeli.
- Beyin hücrelerini geliştirip hafızanın güçlenmesini sağlayan kolin maddesi içeren yumurta . Haftada 3 kez sabah omlet veya haşlanmış olarak yenilmeli.
Yumurta aynı zamanda stres ve sinirlerin yatışmasını sağlarken, içerdiği magnezyum ile kasların gevşemesine ve rahatlamasına destek olur.
- Ispanak, badem, ayçekirdeği, rafine edilmemiş tahıllar, tam tahıllı ekmek, balık ve tavuk eti, peynir, yumurta, patates ve portakal doğal magnezyum kaynaklarıdır.
- Çilek ve yaban mersini hafıza güçlendirici etki yapar ve öğrenmeyi kolaylaştırır.
- Özellikle ergenlik dönemindeki çocuklar için sorun olan stres, endişe, sıkıntı durumunu giderecek B1 ve B3 vitamini içeren bezelye haftada 1 kez yenilmelidir.
- Bitter çikolata, Magnezyum ve antioksidan içeriğiyle beyne oksijen taşıyarak beynin daha aktif çalışmasını sağlar.
- Yoğurt, içinde bulunan tirozin isimli madde hafızayı güçlendirip, beyni uyarır.
- Üzüm suyu: Dopamin salgılanmasını arttırarak problem çözme yeteneğini geliştirir.
- Fıstık Ezmesi, B6 vitamini açısından zengindir ve beynin odaklanmasını sağlar.
- Chia tohumu, Susam ve çörekotunu anımsatan bu siyah tohumlar tam bir vitamin zenginidir. Ayrıca beyinsel yetenekleri güçlendiriyor ve zihne büyük fayda sağlıyor.
- Süt ve Süt Ürünleri, Yüksek protein miktarları içeren organik yoğurt, yağsız süt ve az yağlı peynir, odaklanma ile hafızayı geliştirir.
- Ceviz, fındık, fıstık gibi gıdalar sinirleri kuvvetlendirirken odaklanma yeteneğini de artırır.
- Zerdeçal, birçok beyin hastalığının ve yaşla ilişkili gerilemenin geciktirilmesinde ve hatta tersine çevrilmesinde etkili olabilir. Ayrıca belleği iyileştirici etkisi vardır.
Psikolog Kaniye AYER
Derya Öncü Koleji - Üsküdar Kampüsü
Ortaokul Rehber Öğretmeni