Çocuklarda Zihinsel Gelişim

ÇOCUKLARDA ZİHİNSEL GELİŞİM
Psk. Dan. Arzu ERDOĞAN

Üsküdar Derya Öncü İlkokulu Rehberlik Servisi

Yeni doğan bir bebeğin beyninde sayısı yüz milyarı bulan sinir hücresi vardır ve bu sinir hücreleri tek başına hiçbir anlam ifade etmez. Beynin konuşma, algılama, düşünme gibi fonksiyonları gerçekleştirebilmesi nöron dediğimiz bu sinir hücreleri arasındaki sinaptik bağlantıların oluşmasına bağlıdır.

Bebeklerin doğdukları andan itibaren yaşadıkları her duyu deneyimi, beyinlerindeki milyarlarca sinir hücresinin tıpkı bir ağ şeklinde birbirine bağlanmasını sağlar. Sinaptik bağlantılar icin de yaşamın ilk yılları çok önemlidir. İlk yıllarda gerçekleşmeyen bu bağlantıların ilerleyen yıllarda oluşması oldukça zor hatta imkansızdır diyebiliriz. Bu nedenle 0-6 yaş dönemindeki çocukların çevresinden alacağı görsel ve işitsel uyaranlar çok önemlidir. Nedir bu uyaranlar? Sesler, görüntüler, kokular, tatlar, duygular… Bebekler ve çocukların bu uyaranlarla karşılaşma sıklığı ve uyaranların çeşitliliği nöronlar arasındaki sinaptik bağlantıların kuvvetli bir şekilde oluşmasını sağlar.

Bebeklik döneminden itibaren beyni TV ve bilgisayar oyunlarıyla uyarıcı bombardımanına tutulan çocuklar okula başladıklarında ders dinlerken, kitaplarla ilgilenirken sıkılmakta, ödev yapmak istememektedir. TV ve oyunlarda sürekli hareketlilik ve renklerin değişimi söz konusuyken gerçekte çocuklara verilen uyarıcılar bu kadar hareketli ve değişken değildir. Bu nedenle çok fazla TV ve bilgisayar oyunlarına maruz kalan çocukların dikkat süreleri kısalmakta ve odaklanma becerileri zayıflamaktadır.

Televizyonda izlediklerinin içeriği ne kadar eğitici ve ne kadar sosyal, duygusal gelişimini desteklemiş olursa olsun 3 yaş altı çocukları, çizgi filmler de dahil olmak üzere TV’den uzak tutmak gerekir. 2007 yılında Journal of Developmental Psychology’de yayınlanan bir çalışmaya göre, 8-16 aylık dönemde bir bebeğin TV seyrettiği her saat başına 3 yaşındaki dil becerisinin 6-8 kelime daha geri olduğu gösterilmiştir. Ayrıca TV’ye maruz kalan 12-36 aylık çocukların hafıza, dikkat ve odaklanma becerisi bakımından TV’yle tanışmayan çocuklara göre dezavantajlı olduğu bulunmuştur.

TV çocuklarda dil becerilerini de olumsuz etkilemektedir. Çocuklar, konuşmanın tanıdık bir kişi tarafından ve kendisiyle soru-cevap şeklinde karşılıklı olarak yapılması durumunda dili öğrenirler. TV izlerken böyle bir karşılıklı etkileşimden gerçekleşmemektedir. Aileler, çocuklar TV ya da çizgi film izleyerek dil öğrenebilirler yanılgısına düşmemelidir.

Yapılan bir başka hata da çocuğa yemek yedirilirken TV, tablet vb.unsurlarla dikkatini dağıtmaya çalışmaktır. Bu yaklaşım ile maalesef çocukların odaklanma becerileri zayıflamaktadır. Oysaki çocuğun o anda meşgul olduğu işe odaklanması dikkat becerilerinin gelişmesi için çok daha önemlidir.

Bebekler yaşamın ilk yıllarından itibaren zihinsel olarak çok hızlı gelişirler. Bu dönemde doğru şekilde desteklenen çocukların zihinsel gelişimleri de çok hızlı gerçekleşir. Bu dönemde bir çocuğun zihinsel gelişimini desteklemek için en önemli unsur ebeveynlerin onunla oyun oynamasıdır. 0-2 yaş döneminde bebekler akranlarından ziyade ebeveynleriyle etkileşim içinde olmak isterler. Çocukların zeka gelişimini destekleyici aktiviteler ebeveynler tarafından belirlenmeli ve gerçekleştirilmelidir.

Psk. Dan. Arzu ERDOĞAN
Derya Öncü Koleji Üsküdar İlkokulu Rehberlik Servisi

blog

ÖNCÜLERDEN YAZILAR

Birinci Sınıfa Başlama Yaşı 2020

10 Şubat 2020 Pazartesi

Okula başlama yaşı ile ilgili yapılan yeni düzenlemeler neticesinde anne babaların zihinlerinde çocuklarıyla...

Üsküdar Anaokulu Üsküdar İlkokul BLOG Üsküdar İlkokul Rehberlik Üsküdar Ortaokul Rehberlik Üsküdar Anaokulu Rehberlik Çekmeköy Anaokul Çekmeköy İlkokul

Devamı